بررسی و نقد مقاله «بررسی اصالت وجود صدرایی در تفکر سینوی»

Authors

  • محمد نجاتی عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
  • مصطفی مؤمنی استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی نیشابور
Abstract:

مقاله «بررسی اصالت وجود صدرایی در تفکر سینوی» مندرج در مجله حکمت صدرایی، شماره بهار و تابستان 95، اصالت وجود مطرح در حکمت متعالیه را در تفکر سینوی بررسی نموده است. هر چند نگارنده‌گان با رویکرد نویسنده موافق بوده و ابن‌سینا را اصالت وجودی دانسته، ولی مواضعی چند از مقاله مذکور را قابل تامل می‌دانند. نقد و بررسی آن مقاله در دو محور روش‌شناختی و محتوایی انجام شده است؛ در خصوص مواضع محتوایی، علاوه بر نارسایی مقاله در بیان دقیق موضع ملاصدرا در معنای اصالت وجود، آرائی که در باره اندیشه ابن‌سینا اتخاذ کرده است، بسیار قابل تأمل است؛ از جمله اینکه: در حالیکه قرائت اصالت ماهیتی نیز از عبارات شیخ وجود دارد، بدون ارائه شواهدی محکم، اصالت وجودی بودن شیخ را مسلم دانسته است. « تباین وجودات» و «عروض خارجی وجود بر ماهیت» نیز از باورهای مسلم شیخ دانسته شده است. نگارنده‌گان معتقدند که بر حسب نصوص و شواهد موجود در عبارات شیخ، «تباین وجودات» و «عروض خارجی وجود»، در تفکر ابن‌سینا از هیچ شاهد مثبِتی برخودار نیست و در این نوشتار خلل و ایرادات مقاله فوق را یادآور می‌شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اصالت وجود صدرایی در حکمت سینوی

اصالت وجود صدرایی دو معنی دارد که هر دو قابل انتساب به صدراست. در معنای اول ماهیت برخلاف وجود در خارج هیچ تحققی ندارد و فقط اعتبار ذهن است، اما در معنای دوم به‌تبع وجود در خارج تحقق دارد. اصالت وجود به معنای اول را به هیچ وجه نمی‌توان به ابن‌سینا نسبت داد، زیرا وی معتقد به تحقق ماهیت است  و آن را امری صرفاً ذهنی نمی‌داند. اصالت وجود به معنای دوم اگرچه رابطة نزدیک‌تری با حکمت سینوی دارد، اما آن ر...

full text

بررسی اصالت وجود صدرایی در حکمت سینوی

اصالت وجود صدرایی دو معنی دارد که هر دو قابل انتساب به صدراست. در معنای اول ماهیت برخلاف وجود در خارج هیچ تحققی ندارد و فقط اعتبار ذهن است، اما در معنای دوم به تبع وجود در خارج تحقق دارد. اصالت وجود به معنای اول را به هیچ وجه نمی توان به ابن سینا نسبت داد، زیرا وی معتقد به تحقق ماهیت است  و آن را امری صرفاً ذهنی نمی داند. اصالت وجود به معنای دوم اگرچه رابطه نزدیک تری با حکمت سینوی دارد، اما آن ر...

full text

نقد تفسیر عرفی از اصالت وجود صدرایی

از بعد از ملاصدرا تا کنون تفاسیر متعددی از اصالت وجود و اعتباریت ماهیت صورت گرفته که می‌توان این تفاسیر را به سه دسته تفکیک کرد: الف) تفسیر عرفی، ب) تفسیر فلسفی، ج) تفسیر عرفانی. نگارنده بر این باور است که تفاسیر فلسفی و عرفانی تفاسیری صحیح از اصالت وجودند ولی تفسیر عرفی تفسیری ناصحیح از اصالت وجود است که ناشی از نگاهی غیردقیق به مقولۀ هستی است. در این مقاله با مراجعه به آثار متعدد ملاصدرا تفسی...

full text

بررسی و نقد مقالۀ «بررسی معانی گوناگون اصالت وجود و اعتباریت ماهیت در نظام صدرایی»

در مطالعۀ حاضر مقالۀ «بررسیمعانیگوناگوناصالتوجودواعتباریتماهیتدرنظامصدرایی» مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. در مقالۀ مذکور نفس اصالت وجود ملاک تفکیک دو معنای اصالت وجود دانسته شده است اما چینش آرای ملاصدرا نشان می­دهد ملاک تفاوت مذکور به نگرش­های متفاوت وی به اعتباریت ماهیت بازگشت می­کند. به جهت اینکه نویسندگان دو معنای اصالت وجود را به صورت عرضی و متقابل با یکدیگر در نظر گرفته­اند به وجود ناس...

full text

نقد تفسیر عرفی از اصالت وجود صدرایی

از بعد از ملاصدرا تا کنون تفاسیر متعددی از اصالت وجود و اعتباریت ماهیت صورت گرفته که می توان این تفاسیر را به سه دسته تفکیک کرد: الف) تفسیر عرفی، ب) تفسیر فلسفی، ج) تفسیر عرفانی. نگارنده بر این باور است که تفاسیر فلسفی و عرفانی تفاسیری صحیح از اصالت وجودند ولی تفسیر عرفی تفسیری ناصحیح از اصالت وجود است که ناشی از نگاهی غیردقیق به مقولۀ هستی است. در این مقاله با مراجعه به آثار متعدد ملاصدرا تفسی...

full text

اصالت وجود و نام‌گرایی در نظام فلسفی صدرایی

ادعا شده است که اصالت وجود و نظام تشکیکی وجود در اندیشه فلسفی ملاصدرا به نظریه نام‌گرایی می‌انجامد. این ادعا به بیان‌های مختلف مطرح شده است. یکی از نتایج اصلی نام‌گرایی، نفی کلی طبیعی و نیز هر گونه امور مجرد، مانند مثل افلاطونی، است. اعتباریت ماهیت مهم‌ترین دلیل کسانی است که معتقدند نظام صداریی فاصله چندانی تا نام‌گرایی ندارد و به کمک تشکیک خاصی و حرکت جوهری، این ادعا را تقویت می‌کنند. برخی از ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  133- 146

publication date 2018-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023